*** Mâm cơm bày biện đầy ắp những món mà thường ngày tôi vẫn thích như thịt gà luộc chấm nước mắt có vài lát ớt đỏ, miến, giò chả, xôi vò… nhưng bữa cơm này tôi cảm thấy thật sự khó mà ăn ngon miệng cho được. Mặc dù tôi vẫn còn trong tuổi vị thành niên nhưng ngay từ tấm bé, tôi đã luôn được những người phụ nữ bao bọc. Trước tiên là người thân cật ruột như bà Già, bà Trẻ, mẹ tôi và hai người cô ruột của tôi. Đến khi tôi cắp sách đến trường, vì một lý do nào đó mà tôi luôn được sắp xếp vào lớp có nhiều con gái và chỉ có một nhúm con trai. Đây có thể gọi là âm thịnh dương suy chăng? Bước vào cấp ba, tôi những tưởng rằng mọi thứ sẽ khác nhưng không, lớp tôi học cũng chỉ có mười bốn đứa con trai bao gồm cả tôi. Còn bây giờ, bên mâm cơm diễn ra vào đầu giờ chiều ngày 23 tháng Chạp thì vây quanh tôi cũng đều là những người phụ nữ. Hà An ngồi cạnh nồi cơm, tôi ngồi cạnh Hà An. Cô Hòa ngồi cạnh tôi rồi tiếp theo đó là mẹ tôi rồi sau cùng là bà Già ngồi đối diện với Hà An. Năm người ngồi tạo thành một hình tròn xung quanh mâm cơm. Bình thường tôi hay nghe người ta bảo bữa cơm có đông người sẽ trở nên ấm cúng. Tôi cho rằng câu này không hoàn toàn đúng là vì mới chỉ có năm người, chưa đủ một mâm cỗ, mà tôi đã cảm nhận rõ thời tiết nóng như giữa trưa hè ba mươi lăm độ. Tôi cho rằng như thế này có vẻ là ấm cúng một cách thái quá rồi.
Cô Hòa, bạn của mẹ tôi, thi thoảng lại liếc nhìn Hà An một cách ý nhị. Dường như cô ấy theo dõi nhất cử nhất động của Hà An, kể từ việc nhỏ như xới cơm hay việc to hơn là mời cơm. Mẹ tôi thì khác, tuy tôi không trực tiếp nhìn nhưng tôi có thể cảm nhận rõ ràng rằng mẹ tôi không rời mắt khỏi Hà An kể từ lúc tôi chở cô nàng về đến sân nhà.
Tôi ngồi ngây ra như một khúc gỗ, cảm tưởng như hai lòng bàn tay đang ướt nhẹp vì căng thẳng. Chốc chốc, tôi lại kín đáo liếc nhìn Hà An để xem cô nàng có mất bình tĩnh hay không nhưng dần dà tôi cảm thấy yên tâm hơn. Đối diện với hai đôi mắt của hai người phụ nữ với cái nhìn đầy chăm chú, chính xác hơn có lẽ là soi mói, thì Hà An vẫn thản nhiên như không, nét mặt vẫn rạng rỡ tươi cười mời cơm từng người một theo vai vế.
-Ấy ăn cơm đi!
-Ờ, ờ! Cháu mời bà, con mời mẹ, mời cô ăn cơm ạ. – Tôi cười gượng gạo.
-Hai đứa gọi nhau là ấy với tớ hả? – Cô Hòa tò mò hỏi.
-Dạ? – Tôi chưa hiểu rõ câu hỏi.
-Vâng ạ! – Hà An đáp một cách tự nhiên.
-Cô tưởng thằng Nam đây học trên cháu một lớp nên nghĩ hai đứa gọi nhau là anh với em chứ. – Cô Hòa vừa nói vừa cười liếc mắt sang nhìn mẹ tôi.
-Điều này…
-Bọn cháu là bạn bè gọi nhau như thế nào cũng được cô ạ. – Tôi nhanh nhảu nói.
-Nhà cháu có mấy anh chị em? – Mẹ tôi bắt đầu cuộc chất vấn, tôi nghĩ như vậy.
-Nhà cháu có ba, cháu là út. Trên cháu có một chị và một anh lớn.
Mỗi lời của Hà An nói ra đều khiến tim tôi đập mạnh hơn. Tôi cảm thấy không khí ngột ngạt, khó thở.
-Bố mẹ cháu hiện đang công tác ở đâu nhỉ?
-Bố cháu làm cán bộ thủy lợi ở huyện mình, sắp về hưu. Mẹ cháu hiện đang làm ở bệnh viện huyện, hai năm nữa cũng về hưu cô ạ.
-Như thế thì bố mẹ cháu cũng lớn tuổi rồi phải không? – Cô Hòa hỏi.
-Dạ, bố mẹ cháu đều ngoài năm mươi.
-Nhà cháu ở đâu? – Mẹ tôi lại hỏi.
-Nhà bạn ấy ở ngã tư Đông Côi, cũng gần đây mẹ ạ. – Tôi trả lời thay cho Hà An. – Mẹ gắp thức ăn đi mẹ, vừa ăn vừa nói chuyện chứ cứ hỏi mãi thế này cơm canh nguội hết cả.
Tôi muốn nói gì đó để chấm dứt chủ đề tra khảo lý lịch này bởi tôi cảm thấy vô vị. Tuy nhiên mẹ tôi có lẽ cảm thấy khác.
-Con cô học xong lớp 12 nó sẽ ra Hà Nội học, sẽ không ở quê đâu. Tuổi này lo ăn lo học chứ chuyện yêu đương chưa phù hợp.
-Chắc gì con đã đỗ đại học mà mẹ cứ tính trước. – Tôi nói.
-Sao lại không? Bố mẹ lo cho mày ăn học tới nơi tới chốn thì phải học hành đàng hoàng chứ.
Mẹ tôi đã thay đổi đôi chút, không còn dùng mẹ với con nữa mà gọi tôi bằng mày.
-Thì con vẫn học hành chăm chỉ mà mẹ.
-Cháu quen thằng nhà cô lâu chưa? – Mẹ tôi lại chuyển sự chú ý sang Hà An.
-Bọn cháu cũng mới quen được hơn hai tháng. Ở lớp cháu có một bạn chơi thân với một anh học cùng lớp với bạn Nam thế nên bọn cháu quen nhau. – Hà An trả lời một cách trôi chảy. Điều này không khiến tôi cảm thấy lạ.
-Nói chung hai đứa là bạn bè thì cô không cấm nhưng tuổi của hai đứa chưa phù hợp cho việc yêu đương mà nên chú tâm vào việc học. Mấy tháng nữa thằng con nhà cô tốt nghiệp thì nó sẽ ở Hà Nội, nó sẽ chẳng về đây làm gì.
Mẹ tôi nhắc lại lần thứ hai về việc tôi sẽ không còn ở làng này nữa. Tôi hiểu mẹ muốn ám chỉ điều gì nhưng trong lòng cảm thấy rất khó chịu. Tôi nghĩ mình nên nói gì đó nhưng khi liếc nhìn Hà An, nhận thấy cô nàng vẫn rất tự nhiên, không chút nao núng hay căng thẳng nên tôi lại thôi. Tôi chỉ muốn bữa cơm này mau trôi qua thật nhanh.
-Bố mẹ cháu là cán bộ lâu năm ở cơ quan, vậy…
-Con chưa gặp bố mẹ bạn ấy bao giờ. – Tôi lên tiếng cắt ngang lời mẹ. – Đây là bạn con về chơi mà mẹ hỏi nhiều thứ riêng tư quá con nghĩ là chưa nên đâu mẹ à.
Mẹ quắc mắt nhìn tôi nhưng tôi không lảng tránh cái nhìn ấy.
-Thế nào là riêng tư? – Mẹ hỏi tôi.
-Bạn ấy cũng có bao giờ hỏi về bố mẹ của con đâu. Bọn con chơi với nhau, là chỗ bạn bè, chỉ cần tốt với nhau là được. Đâu phải chơi với nhau vì bố mẹ hai bên làm gì đâu hả mẹ.
-Hừ… - Mẹ tôi định nói gì đó nhưng cô Hòa vỗ nhẹ vào đầu gối khiến mẹ tôi ngưng lại.
-Thôi chúng ta ăn cơm nhỉ. Tình hình học hành của cháu bây giờ thế nào, năm nay cháu định thi vào trường nào?
Cô Hòa đã đổi chủ đề. Có thể vì vậy mà sau này mỗi lần gặp cô Hòa tôi đều rất có thiện cảm. Cô Hòa có một sạp bán quần áo ngay ở đầu hồi nhà A2 của khu tập thể Nam Đồng, mỗi lần gặp cô tôi đều chào rất to. Để trả lời câu hỏi của cô Hòa, tôi huyên thuyên nói về những dự định của mình như dự định thi vào Trường Đại học Luật Hà Nội, Trường Đại học viết văn Nguyễn Du, Trường Đại học Văn Hóa và sau cùng là Trường Cao đẳng Lao động Xã Hội. Chủ đề học tập và thi cử luôn là chủ đề mà người lớn quan tâm, bởi thế mẹ tôi không có cơ hội chất vấn Hà An nữa.
-Bạn An đây học lớp 11A3. – Tôi tranh thủ giới thiệu với cô Hòa, dĩ nhiên là mẹ tôi cũng nghe rõ từng câu, từng chữ của tôi. – Trường cháu thi đầu vào là môn Văn và môn Toán, điểm lấy từ cao xuống thấp. Hồi cháu thi chỉ vừa đủ điểm nên vào lớp B8 bét nhất trường.
-Đấy là do mày mải chơi thôi! – Mẹ tôi nói.
Đối với bất kỳ người mẹ nào thì con của họ luôn là số 1, nếu con của họ chưa là số 1 thì họ sẽ có một lý do nào đó hoặc trăm ngàn lý do nào đó để biện minh cho việc con của họ chưa là số 1.
-Ý cháu là bạn cháu đây… ừm… An nhỉ, ờ… học khá phải không?
-Bạn ấy học cũng khá. Học ở lớp A nên cạnh tranh ghê lắm cô ạ, chẳng phọt phẹt như lớp B bọn cháu.
-Phọt phẹt là phọt phẹt thế nào? Trường mày học là trường to nhất, xịn nhất cái huyện này sao mày cứ mở miệng ra là thiếu tự tin như thế nhỉ?
Mẹ tôi trừng mắt, mặt đỏ phừng phừng e chừng sắp nộ khí xung thiên nên tôi gãi đầu cười giả lả:
-Thì cũng phải biết khiêm tốn chứ mẹ.
Thật ra tôi chẳng khiêm tốn chút nào, tôi chỉ nói sự thật mà thôi.
Sau bữa cơm, mẹ tôi và cô Hòa đi Hà Nội luôn. Tôi tiễn mẹ ra đến cổng nhưng chẳng biết nói gì trong khi mẹ tôi thi thoảng nhìn tôi với ánh mắt thể hiện rõ sự không hài lòng. Cô Hòa thì vẫn tươi cười nói nhỏ với tôi:
-Con bé đó khá đấy, trông xinh xắn hoạt bát lại tự tin. Sau này có khi mẹ cháu lại được nhờ.
-Nhờ là nhờ thế nào. – Mẹ tôi nói giọng khó chịu. – Con tao không thể yêu con bé đấy được.
-Con bé đó làm sao? Mày khó tính nó vừa thôi. Bọn trẻ con nó chơi với nhau thì mặc xác chúng nó. Mày cứ làm như ngày mai trở thành mẹ chồng không bằng ấy. – Dứt lời cô Hòa vỗ nhẹ vào vai tôi nháy mắt cười ý nhị. – Sao hả chàng trai? Lần sau đi cùng bạn gái phải ưỡn ngực lên chứ đừng có rúm ró, thiếu tự tin như hôm nay. Nếu chỉ là bạn bè bình thường thì thái độ như khi nãy chẳng phù hợp mà là bạn trai lại càng không phù hợp, mạnh mẽ lên.
-Mày lại nối giáo cho giặc, con tao còn…
-Con này mày buồn cười nhỉ? Tao dạy cháu tao cách để trở nên mạnh mẽ. Con cái mỗi ngày một lớn, nó lại không ở cùng với mày nên mày nghĩ nó vẫn như lúc mười tuổi đấy à?
Cô Hòa lại quay lại nói với tôi:
-Hôm nào có dịp đưa bạn gái ra Hà Nội chơi nhớ ghé chỗ cô nhé. Trông cháu cô ngoại hình không ăn ảnh mà kiếm được cô bạn gái khá đấy. Thôi thì gái tham tài, trai tham sắc. Cháu cô không đẹp trai nhưng được cái có tài, cố lên!
Mẹ tôi lại định nói gì đó thêm nhưng cô Hòa đã ngồi lên xe thúc giục mẹ tôi mau lên đường. Đến khi bóng dáng hai người phụ nữ khuất sau bức tường gạch xây dang dở trong ngõ nhỏ thì tôi vẫn đứng chôn chân tại chỗ cố tiếp thu những gì mà cô Hòa vừa nói.
Hà An vẫn cặm cụi ngồi rửa bát, tôi nhìn thấy vậy thì ngồi tráng bát. Công việc này mà hai người cùng làm bao giờ cũng cảm thấy vui hơn là một mình.
-Mẹ ấy đẹp thật.
-Nhưng cũng ghê nữa.
-Mẹ tớ bảo phụ nữ phải ghê gớm thì gia đình mới giàu có được chứ hiền lành như mẹ tớ bảo sao nhà tớ chẳng giàu.
-Biết thế nào là giàu. Nhà bạn ở ngay mặt đường to đùng, lại có hai tầng, như thế cũng không được coi là giàu ư?
-Nhiều nhà khác còn to hơn mà.
-Tớ thì chẳng để tâm đến mấy thứ đó lắm.
-Bởi ấy vốn đã sinh ra trong một gia đình khá giả thì cần gì phải để tâm đến chuyện giàu có. Tớ là con gái, sau này tớ cũng muốn được như mẹ của ấy.
-Như mẹ tớ á? Mẹ tớ thì có gì đâu, mẹ tớ bình thường.
-Đi xe đẹp, mặc quần áo đẹp, mẫu tóc thời thượng… con gái ai mà chẳng thích được như thế. Bây giờ tớ hiểu vì sao ấy lại không muốn cho mẹ ấy đi họp phụ huynh rồi.
Tôi chỉ cười trừ.
-Mà sao mẹ ấy đẹp như vậy, em trai với em gái của ấy cũng xinh mà ấy lại chẳng đẹp trai nhỉ?
-Tớ là con nuôi đấy. – Tôi tủm tỉm cười và nói.
-Nói linh tinh. Tớ nhìn thấy ảnh thờ của ông nội ấy trên ban, nhìn đôi mắt với cái mũi giống in hệt thì làm sao mà là con nuôi cho được. Nói thật chứ, nghe mẹ ấy nói thì tớ biết rõ là mẹ ấy kỳ vọng vào ấy lắm.
-Kỳ vọng vào tớ? Không đâu. Mẹ tớ hợp với thằng em trai của tớ hơn. Hôm nay đột nhiên mẹ tớ về như này khiến tớ cũng bất ngờ lắm.
-Về nhìn mặt tớ đấy mà.
Tôi cúi mặt xuống tập trung vào việc tráng bát, đũa.
-Xem ra trong con mắt của những người xung quanh thì tớ với ấy đã thành một đôi rồi đấy.
-Người ta nói linh tinh, nghĩ linh tinh mặc người ta.
-Sao lại linh tinh, phải có thế nào người ta mới nói như thế chứ.
-Thì đấy, có tiếng mà không có miếng chứ tớ… - Tôi bỏ dở câu nói vì dường như nói câu này có vẻ không phù hợp.
-Hả? Có tiếng mà không có miếng hả?
Hà An lấy gáo nước mưa đổ lên tay tôi cho trôi hết xà phòng.
-Thế tiêu chuẩn về người yêu của ấy ra sao? Nói thử tớ nghe xem tớ đáp ứng được bao nhiêu phần trăm nào.
Mặt tôi nóng ran, một lần nữa tôi lại lảng tránh cái nhìn cùng nụ cười của Hà An trong khi tim đập mạnh và đôi chân thì run lẩy bẩy như muốn ngã ngửa ra phía sau.
-Nếu không có tiêu chuẩn gì nghĩa là tớ thừa tiêu chuẩn đúng không?
-Hả? À… ờ… Để tớ bê chỗ bát đũa này vào nhà đã.
Từng cái bát, cái đũa, cái đĩa được đặt vào trong chạn bát nhưng bàn tay của tôi run rẩy, cả người như đói lả đi còn mặt thì nóng bừng bừng như vừa mới ngồi bên đống lửa.
