*** Hà An nói cho tôi lý do cô nàng được cho tiền tiêu Tết gấp đôi cô chị song sinh:
-Bố tớ bảo năm nay con gái đã lớn, biết giúp bố lau dọn ban thờ, mua hoa cúng và dọn nhà nên cho thêm. – Giọng Hà An hồ hởi. – Anh trai tớ cũng cho tớ hẳn một trăm luôn.
Tôi ngẩn người ra hết nhìn Hà An rồi lại nhìn số tiền trên tay cô nàng.
-Nên tớ muốn khoe với Nam. Nhờ bạn mà tớ có chừng này, quả nhiên con nhà giàu cũng biết cách kiếm tiền khác người thường.
Tôi không hiểu rõ Hà An định nói gì thì cô nàng đã giải thích:
-Mẹ tớ tấm tắc khen tớ là biết mua cả hoa sen để lên ban thờ. Bố tớ hứng chí nên rút tiền cho, cho tiền mà cười suốt. Tớ ngồi nghĩ mãi thì nhận ra rằng ấy là người rất tinh ý. Nhà tớ chưa bao giờ mua hoa sen để cúng cả, hai bó hoa nhựa để trên đó từ rất lâu rồi.
-Thế thì có gì đâu mà tài. – Tôi nói. – Chỉ là tớ học theo những người lớn đó thôi.
-Nhưng sao tớ lại không biết những điều ấy?
-Nếu bạn chú ý quan sát và lắng nghe những câu chuyện không đầu không cuối của người lớn rồi hỏi thêm thì tớ chắc chắn bạn sẽ biết thêm nhiều thứ hay lắm. Những thứ tớ biết đều do người lớn tuổi nói cho mà kỳ thực thì… - Tôi khẽ thở dài. – Nó chẳng có tác dụng gì với bạn bè vì mấy ai quan tâm.
-Quen biết mấy tháng bây giờ tớ mới thấy bạn lợi hại.
Tôi định nói “Thật ra tớ rất lợi hại nhưng ở lĩnh vực khác” song tôi kìm lại được.
-Hôm Tết Dương lịch tớ hứa tặng quà cho ấy nhưng vẫn còn nợ. Hôm nay bởi do ấy mà tớ được cho tiền Tết gấp đôi chị tớ nên tớ quyết định sẽ tặng hoặc thưởng cho ấy thêm một phần quà nữa.
-Thôi không cần đâu, bạn bè quà cáp làm gì.
-Sao vội từ chối nhanh thế?
-Tớ không khách sáo nhưng chỗ bạn bè cần gì quà cáp, giúp nhau được là tốt rồi.
-Nhưng nếu là một món quà tùy ý muốn thì sao?
-Tùy ý?
-Ừ! – Hà An gật đầu. – Nghĩ kỹ xem bạn muốn gì, bây giờ chẳng hạn.
-Tớ á? – Tôi gãi đầu ra chiều suy nghĩ. – Thật sự thì tớ chẳng muốn gì.
-Thật ư?
-Thật mà. Nói chung bạn xuống đây chơi là vui rồi, quà cáp làm gì.
Hà An thoáng tỏ vẻ thất vọng rồi chợt chìa tay ra trước mặt tôi thản nhiên hỏi:
-Thế có muốn cầm tay tớ không?
Một lần nữa tôi rụt tay lại lùi về phía sau như một phản xạ tự nhiên.
-Tớ… tớ… - Tôi lắp bắp nói không thành câu.
-Không muốn cũng đâu cần phải thể hiện thái độ giống như bàn tay của tớ bẩn như vậy, báu lắm đấy. Tớ chỉ trêu ấy thế thôi, đừng tưởng bở.
-Tớ… tớ xin lỗi. Tớ không có ý như thế. Chỉ là… chỉ là…
-Đúng như lời ấy nói, làng bây giờ khác hẳn mấy hôm trước. – Hà An đổi chủ đề nhanh đến nỗi tôi không thể theo kịp. – Nói vậy là năm nay hai em của ấy không về ăn Tết à?
-Ừ! – Tôi gật đầu.
-Như thế kể cũng buồn nhỉ?
-Ừ, cũng buồn nhưng biết làm sao được.
-Không sao! Dù gì tớ cũng đã có kế hoạch cho Tết này rồi. Bố tớ còn sẵn sàng cho mượn xe máy đi chơi vào mùng Hai.
-Bạn… bạn định đi đâu?
-Tớ không biết nữa, tớ có biết đi xe máy đâu.
-Không biết đi thì mượn làm gì?
-Chả phải ấy biết lái xe máy hay sao chứ?
-À đúng, đúng là tớ biết lái thật.
-Thế từ hôm qua đã nghĩ ra sẽ đến nhà những bạn nào chưa?
Hà An bước đến và ra tay rất nhanh khiến tôi không kịp phản ứng. Tôi chỉ nhận ra là trán mình hơi đau sau khi Hà An đã lùi lại.
-Đầu óc bã đậu, rốt cuộc trong đầu ấy nghĩ cái gì chứ?
-Tớ… tớ…
-Cái gì mà cứ tớ tớ mãi không biết mỏi mồm à! Thôi đi lau dọn ban thờ, nói được làm được, tớ cũng muốn biết ấy rành rẽ đến mức nào.
Thế là tôi phải lau dọn ban thờ thật. Hai bát hương, một to một nhỏ, bát hương to dành để thờ cúng gia tiên, bát hương nhỏ hơn để thờ bà cô Tổ. Do bà Già thường xuyên lau dọn nên tôi hầu như chẳng có việc gì để làm, tuy nhiên tôi vẫn lóng ngóng, thậm chí bàn tay còn run run mỗi khi cầm lấy cái chén hoặc cái đĩa. Bình thường tôi không như vậy, sở dĩ có chuyện như này là do Hà An theo dõi nhất cử nhất động của tôi với ánh mắt dò xét như thể chỉ chờ đợi tôi làm sai điều gì đó sẽ cất tiếng mắng mỏ.
-Chắc tớ đi mua ít hoa quả về thắp hương, đằng nào cũng lau dọn rồi thì tỉa chân hương luôn.
-Tỉa chân hương là gì?
Tôi giải thích ngắn gọn cho Hà An.
-Sao lúc sáng không bảo tớ làm?
-Việc này tớ thấy bố tớ hay làm nên tớ nghĩ chỉ đàn ông trong nhà mới phù hợp.
-Xem ra ấy cũng có tư tưởng trọng nam khinh nữ đấy.
-Không, không có chuyện đó. – Tôi vội xua tay phản đối lời vừa rồi của Hà An. – Đấy là do…
Hà An dường như chẳng quan tâm đến lời nói và cử chỉ của tôi, cô nàng cười khẩy rồi đi ra ngoài mặc kệ tôi đứng trước ban thờ gia tiên nhà mình nhăn nhó khó chịu.
-Thì đi ra đầu làng mua hoa quả, bánh trái. Tớ cũng muốn mua cái gì đấy để thắp hương ngoài miếu.
Hà An nói vọng vào. Tôi thoáng chút ngạc nhiên khi Hà An đề cập đến ngôi miếu nhỏ, tôi thật sự không hiểu rõ ngọn nguồn là cớ làm sao mà Hà An lại quan tâm đến việc hương khói. Tôi nghĩ chỉ có một khả năng là chị Ma đã tác động gì đó nhưng thật tiếc là dạo này chẳng mơ thấy chị ấy. Có lẽ chị Ma thừa hiểu rằng nếu gặp thì tôi sẽ hỏi những gì nên tìm cách tránh mặt.
-Nhanh chân lên, sao lâu thế?
Hà An thúc giục nên tôi vội chạy ra ngoài hiên rồi lại chạy ngược vào nhà lấy tiền. Thấy tôi chuẩn bị gạt chân chống xe đạp dựng ở gốc cây bưởi thì Hà An nói:
-Từ đây ra đầu làng cũng gần, đi bộ cho dẻo chân.
-Cũng được.
Dường như dạo gần đây tôi nói “cũng được” hơi nhiều. Mỗi ngày trôi qua hay chính xác hơn là sau mỗi lần gặp Hà An, tôi có cảm tưởng là bản thân tôi lại khác chính tôi của ngày trước đó.
Tôi không muốn chạm mặt người làng nhiều nên đi theo lối nhỏ ven làng vì lối này rất vắng người. Ngay cả việc đi bộ cùng Hà An cũng khiến tôi bận tâm suy nghĩ. Tôi nên đi bên cạnh hay đi trước? Nếu sánh vai cùng với Hà An, tôi cảm nhận rõ một điều rằng bản thân tôi thiếu tự tin, có điều gì đó rất khó nói thành lời khiến tôi cảm thấy tay chân mình đều thừa thãi. Bởi vậy tôi quyết định sẽ đi trước Hà An độ hai bước chân. Từ cổng nhà ra đến con đường nhỏ chạy quanh làng cũng chỉ hơn trăm mét nhưng tôi thấy như dài đến cả cây số vì Hà An im lặng, ánh mắt lơ đễnh nhìn những bờ tre, bụi cỏ ven lối nhỏ. Tôi nghĩ mình nên nói gì đó để phá vỡ bầu không khí thiếu tự nhiên này nhưng đi với một đứa con gái chẳng lẽ lại nói về việc… thờ cúng!
-Đằng kia là chùa làng tớ. – Tôi có chút ngập ngừng, thiếu tự tin. – Chùa làng tớ có từ lâu đời rồi. Hồi xưa chùa làm từ gỗ mít, vách đắp đất, cũng có cả vách được ghép từ những tấm gỗ nữa.
Hà An nheo mắt nhìn theo hướng tôi chỉ.
-Hai ngọn cây cao vút trơ trụi lá kia là hai cây bồ đề.
-Ừ! – Hà An ậm ừ. Tôi cảm thấy chủ đề chùa chiền có vẻ không hấp dẫn nên vắt óc suy nghĩ để nói sang chủ đề khác.
-Xa xa ở đằng kia, bạn nhìn thấy không? Chỗ ngọn núi cao cao ấy, có hai cái lô cốt từ thời Pháp thuộc. Theo như tớ đoán thì hai lô cốt phòng thủ này được xây từ khoảng những năm 1950 và nó nằm trong kế hoạch phòng thủ đồng bằng Bắc Bộ gọi là “phòng tuyến De Lattre De Tassigny”. Sở dĩ tên phòng tuyến lạ như vậy là vì nó lấy tên của vị chỉ huy chiến trường Đông Dương của Pháp ở giai đoạn này đấy.
Hà An gật đầu nhưng chẳng biểu lộ cảm xúc hào hứng nên tôi lại nghĩ mình không nên nói về chủ đề lịch sử. Bọn con gái chắc không thích lịch sử lắm, thằng R9 hay Chắc Gạo cũng chẳng quan tâm nữa là.
-À… kia… kia là mộ tổ nhà tớ! – Tôi chỉ cho Hà An ngôi mộ xi măng quét vôi trắng nằm giữa những ruộng lúa, ngăn cách với con đường nhỏ nơi tôi đang đứng bởi một rãnh nước phục vụ tưới tiêu. – Mộ mới xây cuối năm ngoái.
-Quanh đi quẩn lại vẫn cứ là chùa chiền, mồ mả, lô cốt, cúng bái. – Hà An nheo mắt nhìn tôi khiến tôi chột dạ. – Có gì hay hơn không?
Tôi lại đưa tay lên gãi đầu.
-Gãi đầu nhiều thế, đầu bạn bị chấy hả?
-À không có. Tớ gội bằng bồ kếp nên không có chấy.
Hà An lấy tay che miệng cười khúc khích khiến tôi đần mặt. Dường như thấy rằng việc cười là không hợp lẽ, Hà An đằng hắng một tiếng rồi trở lại vẻ mặt thản nhiên khích lệ tôi:
-Ừ, cũng hay, còn gì ấy cứ giới thiệu cho tớ. Tớ cũng muốn biết.
Nhưng đầu óc tôi trống rỗng. Tôi chậm rãi từng bước cắm cúi đi về phía trước, thi thoảng ngoái lại nhìn thì thấy Hà An tủm tỉm cười khó hiểu nên tôi lại hoang mang.
-Đây… đây là… là mương Khoai. – Tôi lại bắt đầu giới thiệu nhưng vừa nói vừa nghĩ xem còn chủ đề nào thú vị nữa hay là không. – Đoạn mương này điểm đầu là ngã tư Đông Côi còn dài đến đâu thì tớ chưa biết nữa. Mương mùa này ít nước chứ mùa hè nước mấp mé đến lề đường luôn đấy. Mấy năm trước làng tớ có một đứa bị ma kéo chân ngay giữa ban ngày, khổ thân, nó mới có mười mấy tuổi.
Tôi vừa nói vừa ngoái nhìn Hà An, cô nàng mím môi, đôi mắt mở to tỏ vẻ đang lắng nghe, vậy nên tôi mới đủ tự tin tiếp tục nói:
-Nhưng tớ chẳng biết vì sao nó lại tên là mương Khoai mà không phải là mương Sắn hay mương Mía. Tớ đoán là do trước đây người ta trồng nhiều khoai lang dọc bờ mương nên nó mới có tên như thế.
-Có lý nhỉ. – Hà An gật gù.
-Bạn đi trên đường cái quan bên kia. – Tôi chỉ qua bên phía bờ kia của con mương, bên đó là đường quốc lộ. – Vừa hết làng tớ, nhìn bên tay trái là bãi tha ma của làng, bãi tha ma có tên là Cầu Khoai. Ở làng này người ta mà nói “ra Cầu Khoai” nghĩa là…
Tôi chợt ngưng lại bởi tôi nhận ra cuối cùng mình lại đề cập đến những chuyện linh tinh chả đâu vào đâu. Hà An lại bật cười, cười đến chảy cả nước mắt. Tôi ước gì có cái lỗ để tôi chui xuống chứ nhảy xuống mương thì không được vì tôi chẳng biết bơi.
Tôi chẳng đủ tự tin để nghĩ ra chủ đề gì nữa, đầu óc tôi trống rỗng. Tôi tự trách bản thân mình hiểu biết hạn hẹp, nói chuyện với con gái quanh đi quẩn lại toàn những chuyện chẳng đâu vào với đâu.
Tôi lại lầm lũi bước đi, được một đoạn tôi chợt giật mình hoảng hốt nhìn xuống bàn tay trái của mình bởi mới vừa có một bàn tay nhỏ nhắn, mềm mại luồn nhẹ vào. Bàn tay trái như mất cảm giác, một luồng điện chạy dọc theo cánh tay rồi truyền đến tim sau đó khiến mặt tôi nóng ran. Tôi đứng như trời trồng, đôi tai ù đi nhưng cảnh vật xung quanh lại tĩnh lặng gần như tuyệt đối. Tôi nghe rõ tiếng tim mình đập thình thịch, từng âm thanh rõ ràng như tiếng trống trường. Hơi thở của tôi dường như cũng thay đổi nhưng tôi chẳng thể nhận ra.
Một khoảng lặng trôi qua, tôi lấy hết dũng khí ngoái đầu lại nhìn Hà An thì nhận ra bên má phải của cô nàng cũng ửng đỏ. Hà An cứ đứng như thế nhìn qua phía đường cái quan còn tôi đứng im không dám động đậy vì sợ rằng bàn tay kia sẽ rời ra.
